Willkamen

...bi de Fehrs-Gill, en Sellschop för Plattdüütsch mit en rieke Traditschoon. Wi nöömt uns na den Schrieversmann Fehrs, den to lesen sik ok hüüt lohnt. Baven links köönt Se Gedichten vun em anklicken. Blangenbi gifft dat düssen Nettoptritt natürlich ok op Hoochdüütsch.

 


Vergröttern = Anklicken!

Dat Bild wiest enen Blick in Fehrs' Goorn in Itzhoe, opnahmen vun Michael Ruff.

Ne'igkeiten

Truer um Heinrich Thies

An'n 10. Juli 2023 is Heinrich Thies in't Öller vun 85 Johr na en lange un swore Krankheit storven. De Plattdüütschen truert um en Minschen, de för de plattdüütsche Spraak streden hett as knapp en anner een.

Teihn Johr lang hett he dat Leid vun de Fehrs-Gill hatt, hett sik dorför insett, dat se vun en literoorschen Vereen hen to en Sellschop för nedderdüütsche Spraakpleeg, Literatur un Spraakpolitik worrn is. Sünnerlich de Insatz op dat Rebeet vun de Spraakpolitik hett em nu al vele Johren in Gang holen.
1938 is de Holsteener Jung in Westerrönfeld bi Rendsborg to Welt kamen. To Huus un ok mit de annern Kinner in't Dörp snack he blots plattdüütsch. Denn keem de Jung na de Hoge School un an't Studeren, güng achteran as Jurist in de Weertschop.

In Glinn, woneem he mit Fru un Dochter hentrocken weer, hett he düchtig mitholpen, dat de Heimat- un Börgervereen Glinn un dat Museum in de Glinner Möhl in Gang kemen. Bannig insett hett he sik, as dat üm dat Anmellen vun Nedderdüütsch as Regionalspraak bi de Europääsche Sprakencharta güng. Dor hett he vele Lüüd as Förspreker winnen kunnt, de ehr Stütten mit ehr Ünnerschrift wiesen deen. En Barg Politikers in all Parteien kunn he vun de Saak begeistern.

Överto hett he mit dorför sorgt, dat dat toeerst in Stormarn, denn in't ganze Land de Möglichkeit gifft, de olen plattdüütschen Oortsnamen mit op de Schiller an'n Oortsingang schrieven to laten.
As Vörsitter vun de Fehrs-Gill hett sik Hein Thies vele Johren in männich en Gremium engageert, hett Initiativen för Plattdüütsch in de School un in de Medien Stütt geben. He hett den Plattdüütschen Raat för Sleswig-Holsteen mit op den Weg bröcht un is sülvst enige Johren dor Liddmaat ween. Sien Menen harr Gewicht bi de Plattdüütschen in't Land. Dat Bunnsverdeenstkrüüz kreeg he för sien grote Arbeit för de plattdüütsche Spraak.

Hein Thies un de gele SASS - en Erfolgsgeschicht, för de he steiht. En smalle Book, dat weer in fröher Tieden dat lütte plattdüütsche Wöörbook vun Johannes Saß. De harr ok anfungen, eerste Regeln för dat plattdüütsche Schrieven optostellen. Hein Thies hett domit wiedermaakt un för de Fehrs-Gill den niegen SASS jümmer grötter warrn laten, in de letzte Utgaav finnt wi mehr as 10.000 Stichwöör. Un nich noog dormit: Bi sien johrelange Wöörbookarbeit keem denn ok noch de SASS-Grammatik bi rut, för de dat intwüschen al en drütte Oplaag gifft, liekers dat een dat Wark intwüschen ok in't Internet opropen kann.

In'n September 2022 kunn de Fehrs-Gill tosamen mit vele Mitstrieders fiern, dat dat SASS-Wöörbook nu ok online to bruken is, mit 180.000 Stichwöör. Dat is en Mielensteen för de Arbeit mi de plattdüütsche Spraak un nu al nich mehr wegtodenken. Dat en plattdüütsche Rechtschrievhölp för dat WORD-Programm fardig warrt, dat hett Heinrich Thies nu nich mehr beleevt.
De Fehrs-Gill un mit ehr vele Plattdüütschen in't hele Spraakrebeet truert um Heinrich Thies un denkt vull Mitgeföhl an sien Familie.

De Vörstand vun de FehrsGill

Marianne Ehlers, Volker Holm un Günther Wehmeier

Johrsversammeln vun de Fehrs-Gill

Sünndag, 08.10.2023

Klock 10 Gottsdeenst in twee Spraken in de St. Laurentii-Kark Itzhoe - dorna Vörstellen un Lesen ut dat Book "En Sommerdroom" vun Johann Hinrich Fehrs

Klock halvig 1 Johrsversammeln in't Kreismuseum Prinzeßhoff

Quickborn-Pries 2020 för Heinrich Thies

Lange Johren weer he de Vörsitter vun de Fehrs-Gill, denn ok noch lang de twete Vörsitter. Op veel Rebeten hett he sik för de plattdüütsche Spraak insett — un dorför, för sien Levenswark, hett de Quickborn-Vereenigung em düt Johr den Quickborn-Pries todacht. Egentlich schull he den in'n Juni op den Kiekebarg in en fierlichen Rahmen kriegen, man wi weet all, dat düt Johr nix gahn kunn. So hett Rolf-Dieter Klooß vun de Quickborn-Vereenigung em tosamen mit Dr. Arne Butt vun de Spoorkassenstiften Neddersassen den Pries na Huus bröcht. Wi graleert Heinrich Thies vun Harten un freut uns mit em, dat in't tokamen Johr sien grote Wark, dat SASS-Nettwöörbook, fardig warrt un ünner de Lüüd kamen kann.


Priesövergaav mit Masken in'n Goorn vun Heinrich Thies (Midd)

Uns tweten Vörsitter Volker Holm hett en feine Laudatio för Heinrich Thies schreven. Hier en Zitat ut den Anfang:

Wi ehrt hüüt Heinrich Thies mit den Quickborn-Pries 2020.
"Wat", seggt de Lüüd, "de hett em noch nich? De is doch al sien ganz Leven engageert för dat Plattdüütsche ünnerwegens." ….
Heinrich Thies is al jümmers en heimatbewussten Minschen ween. Un wieldat nich wiet af vun dat Huus de Glinner Kupfermöhl liggen deit, hett he sik dor engageert un den Heimatvereen Glinn mit op den Weg bröcht. Un de ole Möhl, de is en hoochdüütsch-plattdüütsch Museum worrn, woneem ok en Barg plattdüütsche Veranstalten afholen woorn, bi de he de Initiator weer.
Jümmers is Heinrich Thies ok en politischen Minschen ween, un dat hett nich lang duert, dor weer he dorbi, wenn dat üm Spraakpolitik un üm dat Nedderdüütsche güng. Mit en poor Lüüd hett he de "Arbeidsgrupp Nedderdüütsch in Sleswig-Holsteen" grünnt, un mit de hett he jümmers luut un düütlich mitdiskereert, wenn't üm spraakpolitsche Themen güng.
Sünnerlich bi de Fraag, wat de nedderdüütsche Spraak in de Europääsche Sprakencharta opnahmen warrn schull, hett he sik düchtig engageert. He hett Frünnen un Mitstrieders funnen in den Kreis Stormarn, in Sleswig-Holsteen un Hamborg un in ganz Noorddüütschland, de em holpen hebbt, sik dorför intosetten. Wetenschoplers kunnen den Titel "Regionalspraak" för dat Nedderdüütsche akzepteren, denn en Minnerheitenspraak so as vele anner lütte Spraken is dat ja nich.
Sien Stimm weer nich to överhören, wenn't üm düsse wichtigen Themen güng.
As Maat vun de Literatursellschop Fehrs-Gill weer he sik enig mit den fröheren Vörsitter Heinrich Kahl, dat de plattdüütsche Welt en modern Wöörbook bruken deit, in dat sik de Welt vun hüüt wedderfinnen lett. En Wöörbook, dat sik an Schrievregeln holen deit, de een navolltrecken kann. Se wüssen: So en Wöörbook is ok nödig för Lüüd, de moderne Texten schrieven wüllt. So en Wöörbook is nödig, dat de Lesers de Texten ok verstahn köönt un nich över en individuelle, egenortige Schrievwies stöltern doot …
Heinrich Thies, de Jurist, is mit de Johren to en Experten för de nedderdüütsche Spraak worrn.

De hele Laudatio is natolesen in "Blätter der Fehrs-Gilde Nr.77".

Bundesverdienstkreuz für Marianne Ehlers

Bundespräsident Frank-Walter Steinmeier hat sieben ehrenamtlich engagierte Frauen und Männer Schleswig-Holsteins mit dem Verdienstkreuz am Bande des Verdienstordens der Bundesrepublik Deutschland ausgezeichnet. Ministerpräsident Daniel Günther überreichte die Ehrungen am 13. März 2018 in Kiel. Unter den Geehrten: Marianne Ehlers.

„Marianne Ehlers hat es sich zur Lebensaufgabe gemacht hat, die niederdeutsche Sprache und Kultur an die nächsten Generationen weiterzureichen. Dafür engagiert sie sich auf Kreis-, Landes- und Bundesebene. Seit 2000 ist sie im Plattdeutschen Rat für Schleswig-Holstein und vertritt als Delegierte die Interessen der Plattdeutsch-Sprechenden im Bundesrat für Niederdeutsch. Außerdem leitet sie die Arbeitsgemeinschaft Nedderdüütsch im Heimatverband Kreis Steinburg und hat sich mit plattdeutscher Lyrik einen Namen gemacht. Darüber hinaus ist sie 2. Vorsitzende der Bevensen-Tagung, Leiterin der Fehrs-Gilde und Moderatorin des „Literarischen Kleeblatts“. Marianne Ehlers ist Referentin für Plattdeutsch und Friesisch des Schleswig-Holsteinischen Heimatbundes und bis heute Sprecherin des Plattdeutschen Rates.“ (Laudatio)

Als besondere Würdigung der Verdienste um das Gemeinwohl zeichnet der Bundespräsident sowohl politische, wirtschaftlich-soziale und geistige Leistungen als auch Verdienste im sozialen, karitativen und mitmenschlichen Bereich aus. Auf Anregung aus der Bevölkerung schlägt der Ministerpräsident Kandidaten vor. Die Auszeichnung an Bürgerinnen und Bürger aus Schleswig-Holstein wird in der Regel durch den Ministerpräsidenten überreicht.


Marianne Ehlers und Ministerpräsident Günther. Klick = Vergrößern!

Vun dat, wo wi opstunns bi togang sünd, köönt Se ümmer in de Blööd vun de Fehrs-Gill nalesen.

Mucht Se jümmers dat Ne'est ut de plattdüütsche Welt künnig kriegen? Se köönt de plattdüütschen Narichtenvun Plattnet bestellen. Se warrt mit Nettbreef (E-Mail) kostenlos toschickt:

"Niegs vun Plattnet": hier klicken or ünner nieges@plattnet.de

Jümmers dat Ne'este ut't Nett kriggst mit en Google-Alert. Roopt Se in't Internet "Google Alerts" op un geevt Se dor Ehr E-Mail-Adress un dat wünschte Stickwoort in, so as "Niederdeutsch", "Plattdeutsch" un "Plattdüütsch".

 

 

 

 

Datenschutzhinweise