Aufgabenprofil

Reed to de 90-Johr-Fier vun de Fehrs-Gill
den 6. Oktobermaand 2006 in den Prinzesshoff in Itzhoe

Wenn wi op uns Arbeit för Plattdüütsch kiekt, seht wi dree Rebeten, de man mit Literatur, Spraaklehren un Spraakpolitik ümschrieven kann.

1)

Wat wi för Anspröken an Literatur stellen doot, dat hett Heinrich Kahl al seggt.

Wi köönt bi uns Arbeit op en Reeg vun Maten, de Germanisten sünd un de sik faken as Perfessers un Dokters mit Plattdüütsch befaten doot, un op en Koppel vun plattdüütsche Schrieverslüüd torüchgriepen. För Hölp bedankt wi uns sünnerlich bi Bolko Bullerdiek, Dr. Reinhard Goltz, Günter Harte, Christa Heise-Batt, Dr. Wolfgang Lindow,Prof. Dr. Peter Martens, Prof. Dr. Jürgen Meier, Prof. Dr. Hubertus Menke un Dr. Claus Schuppenhauer. Aver ok to Frünn vun de Fehrs-Gill as Hartmut Cyrjacks, Dr. Willy Diercks un Peter Nissen seggt wi velen Dank.

As Bispelen vun Böker, de wi rutgeven hebbt, müch ik blot nömen Conrad Borchlings un Hermann Quistorfs Book "1000 Jahre Plattdeutsch" mit sien groten Literaturdenkmalen, Hermann Claudius sien Gedichtband "Mank Muern", in den wi impreschonist'sche Grootstadtlyrik finnt, Johann Dietrich Bellmanns eersten Gedichtband "Inseln ünner den Wind", Peter Martens sien Book "Ook op Plattdüüütsch geiht dat goot" mit gode Literaturbispelen un Karl-Emil Schades Översetten vun dat Ole un Nie'e Testament un de Apokryphen ut den Uurtext in't holsteensche Platt. Natürlich höört dor ok dat Samtwark vun Johann Hinrich Fehrs to, dat Kay Dohnke un Jürgen Ruge tosamenstellt un berabeidt hebbt un dat wi mit en finanzielle Hölp vun de Stadt Itzhoe rutgeven kunnen.

Mit uns Fehrs-Blääd, de wat to de plattdüütsche Literatur bericht un in de wi Narichten ut de platt-düütsche Welt bringt, hoolt wi den Kontakt to uns Maten un Frünn.

2)

Wat hölpt aver plattdüütsche Literatur, wenn nich mehr noog Lüüd Plattdüütsch mehr lehren doot? Dor sett wi mit uns Hölp för Spraaklehren an.

De Fehrs-Gill hett al lang de Schrievregeln vun Dr. Johannes Saß rutgeven. De hebbt sik dörchsett, to'n Bispeel richt sik de Sleswig-Holsteensche Heimatbund na ehr, wenn he de Texten för "Schölers leest Platt" torechtmaken deit.

Dorto kümmt "de ne'e SASS", en plattdüütsch Wöörbook na de Oort vun de modernen Wöörböker för Frömdspraken. (Seit 2013 liegt auch "de lütte SASS" vor, weil er nachgefragt wurde.)

Wi mööt ok Wöör för ne'e Saken un Begrepen finnen, wenn Plattdüütsch nich ut de Welt rut- un in't Museum rinwassen schall. Spraakutbo seggt de Fachlüüd dorto. Un de is bi de annern lütten Spraken al länger begäng. (Hier warrt ne'e Vörslääg to Diskuschoon stellt.)

Wi bruukt ok enen Rechtschrievoppasser op den Computer, so as dat vundaag för de annern Spraken Standard is. Sowat will hüüttodaags keeneen mehr op sienen Reekner missen.

En profeschonellen Vokabeltrainer höört ok to dat, wat junge Lüüd bruukt un wi maakt.

Un en knappe, översichtliche Grammatik müchen vele Lüüd to'n Nakieken hebben, un wi hebbt ehr in Arbeit. (Sie liegt seit 2010 vor.)

Wat fröher Kinner Spraken lehrt, wat lichter doot se dat. Un dorüm bruukt wi ok Lehrmaterialien för de Optreckerschen in de Kinnergoorns un för de lütten Kinner. In Seminoren laat wi düsse Materialien wassen.

De Arbeit an all düsse Projekten doot wi geern.

3)

Dat Wiedergeven vun de Spraak in't Öllernhuus hett teemlich opholen, so dat wi de Hölp vun de Politik bruukt.

Dat weer de Grund, dat de Fehrs-Gill mit den Heimatvereen Glinn un vele Hölpers wull, dat Plattdüütsch in de Europääsche Sprakencharta un in de Sleswig-Holsteensche Lannsverfaten opnahmen worr, wat en Idee vun den Sleswig-Holsteenschen Heimatbund weer, un dat Plattdüütsch ok in de Scholen beter verankert worr. Dat hebbt wi henkregen. Dorför hebbt wi uns bi de Hölpers bedankt. Unsen Dank gellt sünnerlich Hans Ahrenstorf, Arne Bruhn, Annegret Hamster, Prof. Dr. Hubertus Menke un Dr.Claus Schupopenhauer.

As Gespreekspartners för de Politikers hebbt de Plattdüütschen sik beter organiseert. Dat gifft Plattdüütsche Rööt in de Bunnslänner un in'n Bund. Marianne Ehlers is för de Fehrs-Gill in den Plattdüütschen Raat vun Sleswig-Holsteen un in den Plattdüütschen Bunnsraat.

De Europääsche Union hett en Leidbild vun Dreesprakigkeit opstellt: Dorto höört de Standardspraak to Huus/Moderspraak, dat is bi uns natürlich Hoochdüüütsch, en grote Frömdspraak, dat warrt för de mehrsten Lüüd wull Engelsch wesen, un en lütte Regional- oder Minnerheiten-spraak/Naverspraak, dat is bi uns Plattdüütsch.

Wat wi nu vun de Politik bruukt, is, dat de Rahmen, den uns de Europääsche Sprakencharta för uns Regionalspraak Plattdüütsch gifft, ok utfüllt warrt. Aver dor staht wi noch wiet achter de Hölp för de Minnerheitenspraken torüch. To de Plattdüütschen seggt man lichter, wi hebbt keen Geld. Dorüm maakt de Plattdüütschen so veel sölven. Aver wi köönt dat, wat wi weniger an Hölp kriegt, nienich utglieken.

Aver Moot mööt wi uns all maken. Dorüm seggt wi to all de Plattdüütschen: "Plattdüütsch is en Stück noorddüütsche Kultur, un Kultur smitt man nich weg, man hhegt un pleegt ehr." Un wi roopt ehr ok uns Mottos to: "Moot to de egen Spraak!" un "Wir können mehr: Auch Plattdeutsch".

Wo all wi Plattdüütschen noch mehr an doon mööt, dat sünd moderne Themen, sünnerlich Themen, de junge Lüüd intresseert. Un to de bruukt wi en poor bekannte Persönlichkeiten, de nich blot mit ehr Denken un Doon, nee, ok mit ehr Plattdüütschsna-cken hierför Bannerdregers för junge Lüüd wesen köönt.


Uns Opgavenprofil verlangt veel vun uns, wi meent aver: "Wat mutt, dat mutt". Wi freut uns, dat man in uns enen modernen Kulturvereen kennt. Un wi sünd froh, dat dat vele kloke Lüüd gifft, de wi üm Raat, Hölp un Mitarbeit fragen köönt.

Heinrich Thies

 

 

 

Datenschutzhinweise